आपल्या समाजात (हा ‘समाज’ व्यापक अर्थाने आहे) दारू... निषिद्ध मानली जाते. पण..... एकेकाळी रुढी , परंपरांचा आणि सामाजिक जीवनाचा भाग असलेली, सद्ध्या.. निषिद्ध समजली जाणारी ही दारू म्हणजे
नेमके काय..? हेच बहुतेकांना माहिती नसते..!ऐकीव किंवा काही १-२ वाईट उदाहरणांवरून वेगेवेगळे मतप्रवाह बनलेली दारू म्हणजे नेमके काय..?
वास, चव हे गुणधर्म आलेले असतात.त्यावर प्रकिया करून ते आणखीनं खुलवले जातात किंवा पूर्णपणे घालवून टाकले जातात.त्या त्या दारू प्रकारावर ते अवलंबून असते. आणि ह्या सर्व प्रक्रियेमध्ये खनिजयुक्त पाण्याचे महत्त्व अनन्य साधारण असते. (आता ह्या सर्वावरून दारू ही शुद्ध शाकाहारी असते असे म्हणता येऊ शकेल)
दोन प्रकार पडतात..!
आणि
'लिक्युअर.'
तर
लिक्युअर म्हणजे जेवेणानंतर घेण्याचा प्रकार.
वेगवेगळ्या धान्यापासून बनली जाते.पण प्रामुख्याने, विख्यात असलेली व्हिस्की, स्कॉच व्हिस्की,स्कॉटलंडमध्ये बार्लीपासून बनवली जाते.अमेरिकन व्हिस्की, बर्बन, ही मक्यापासून बनवली जाते..!
बनवली जाते..!
काही वनस्पती, कंदमुळे, झाडांच्या साली, गवत अश्या वेगवेगळ्या घटकांच्या मिश्रणातून बनवल्या जातात.त्या चवीला त्यामुळे गोड असतात..!
ब्लेंड करून त्या दारूची चव वाढवली जाते आणि मूळ विदेशी चवीशी मिळतीजुळती चव आणली जाते..!
हातभट्टीची दारू असते.मूलभूत शास्त्रीय प्रकिया एकच पण.... बनविण्याची पद्धत एकदम अशास्त्रीय.अस्वच्छ पाणी, नवसागर आणि ती स्ट्रॉंग करण्यासाठ त्यात मिसळलेली वेगवेगळी घाणेरडी रासायनिक द्रव्ये...!
विनाशाला कारणीभूत ठरते.ही असली दारू भयंकर स्वस्त असते कारण.... बनविण्याची पद्धत एकदम अशास्त्रीय असल्याने उत्पादन खर्च कमी असतो.ह्या दारूचे मुख्य उद्दिष्ट झटकन ‘जोरदार किक’ देणे
एवढाच असतो.त्यामुळे.... कच्चा माल दर्जाहीन असला तरीही काहीही फरक पडत नाही.कारण.... इथे चवीचे कुणाला पडलेलेच नसते.डोळे मिटून ‘भर गिलास कर खलास’ असे करून असलेल्या विवंचना घटकाभर
विसरून जाणे हाच मुख्य उद्देश असल्याने ‘स्वस्तात मस्त असलेला हा माल फार खपतो.ह्या प्रकारच्या दारूमुळेच, 'दारू वाईट' असा सरसकट समज झाला आहे..!ह्या हातभट्टीच्या दारूपेक्षा अजून एक जरा बरा प्रकार म्हणजे.... देशी दारू किंवा सरकार मान्य दारू..!
ही देशी दारू, सरकारमान्य.हा जरी थोडाबहुत चांगला प्रकार असला तरीही... स्वस्त असणे ही तिचीही महत्त्वाची गरज असल्याने ती ही दर्जाहीनच असतो.
ते कळले. पण... दारू प्यायल्यावर नेमके होते काय.?खरं म्हणाल तर खूपच गंमत होते, दोन्ही अर्थाने.जेवढी दारू प्यायली जाते त्यातली २०% पोटात शोषली जाते आणि ८०% लहान आतड्यांमध्ये शोषली जाते.त्यातले अल्कोहोल रक्तात मिसळून रक्ताभिरण प्रक्रियेद्वारे शरीरभर पसरले जाते.हे प्रमाण वेगवेगळ्या घटकांवर
अवलंबून असते.जेवल्यानंतर दारू प्यायली असता शरीरात दारूतले अल्कोहोल शोषले जाण्याचा वेग कमी असतो कारण... पोट भरलेले असल्याने आतडी त्यांच्या कामाला लागलेली असतात. त्यामुळे.... अल्कोहोल रक्तात मिसळून शरीरभर पसरायला वेळ लागतो.एकदा का ते रक्ताभिरण प्रक्रियेद्वारे शरीरभर पसरायला लागले की ते मेंदूपर्यंत पोहोचते आणि गंमत व्हायला सुरुवात होते.ते मेंदूतल्या विविध भागांवर अंमल बजावायला सुरुवात करते.सेंट्रल नर्व्हस सिस्टिम हळूहळू अल्कोहोलच्या ताब्यात जाऊन मेंदूचे काम करणे मंदावते आणि मेंदूचे संदेश शरीरभर पोहोचवण्याचे काम करणार्या न्युरोट्रान्समीटर्सवर परिणाम होऊन प्रतिक्षिप्त क्रिया मंदावतात.शरीराच्या हालचाली मंदावतात.त्याने एक सहजावस्था प्राप्त होते.मेंदूच्या विविध भागांचे काम करणे मंदावले गेल्याने आणि आलेल्या सहजावस्थेमुळे एक वेगळ्याच कैफाची अनुभूती येते.
ह्या उक्तीने खूपच जास्त प्रमाणात जर दारू प्यायली गेली, तर.... सहजावस्था ही सहजावस्था न राहता
पूर्ण ‘ब्लॅक आऊट’ अशी अवस्था होऊ शकते..!ही दारू पचविण्याची शक्ती माणसा माणसावर अवलंबून असते.
शरीरासाठी एक अॅन्टीबॉडीच असते.त्यामुळे... यकृत, मूत्रपिंड आणि फुप्फुसे ते अल्कोहोल शरीराबाहेर टाकण्याचे काम चालू करतात.आता म्हणाल, फुप्फुसे तर श्वसनाच्या कामात असतात. आणि दारू तर तोंडावाटे प्यायली जाते, मग इथे फुप्फुसांचा काय उपयोग.?तर.... त्या अल्कोहोलचे विघटन शरीरात वेगेवेगळ्या प्रकाराने केले जाते. त्यात त्याचे वाफ ह्या प्रकारातही विघटन होते आणि ती वाफ फुप्फुसांच्या मार्फत बाहेर टाकली जाते..! त्यामुळेच पोलीस, Breath Analyzer वापरून टेस्ट घेताना त्या गनमध्ये
श्वास सोडायला सांगतात. त्या श्वासातल्या अल्कोहोलच्या प्रमाणावरून दारू प्यायली आहे की नाही ते कळते..!तर...
दारूमार्गे अल्कोहोल शरीरात सारण्याचा वेग हा जर शरीराच्या विघटन करण्याच्या वेगापेक्षा जास्त झाला
तर... माणसाची अवस्था बिकट होते..आपल्या यकृत, मूत्रपिंड आणि फुप्फुसे यांची काम करण्याची एक क्षमता असते.त्या क्षमतेपेक्षा जास्त काम त्यांना दिले तर काय होईल..?तुम्हाला तुमच्या बॉसने प्रमाणापेक्षा जास्त काम दिले तर काय होते..?तुमच्या रागाचा पारा चढून तो कुठल्यातरी मार्गे बाहेर पडण्याचा प्रयत्न होतो की नाही..?तसेच नेमके ही यकृत, मूत्रपिंड आणि फुप्फुसे करतात आणि उलटीच्या मार्गे अतिरिक्त अल्कोहोल
शरीराबाहेर टाकले जाते.आणि... दारू पिणार्याचा ‘वकार युनुस’ होतो..!!
🍷🍷🍻🍻🍷🍷